LAWENDOWA POLANA: Szerszeń europejski (Vespa crabro)

środa, 22 listopada 2017

Szerszeń europejski (Vespa crabro)

Gromada: Owady (Insecta)

Rząd: Błonkówki (Hymenoptera)

Rodzina: Osowate (Vespidae)

Rodzaj: Vespa

Gatunek: Szerszeń europejski (Vespa crabro)

Długość ciała: samica matka do 35 mm, robotnica i truteń do 24 mm.
Występowanie: w lasach, ogrodach, parkach, terenach silnie zakrzewionych ale również w obrębie osiedli i domów.
Pożywienie: poluje na inne owady np.: pszczoły, osy, gąsienice, chrząszcze, motyle, komary, pająki. Larwy karmione są przeżutymi na papkę ciałami owadów. Larwa wysysa z nich płynną zawartość i odrzuca resztki. Szerszenie są wszystkożerne, mogą uszczknąć coś słodkiego np. bułkę z miodem czy "napić się" piwa. Latem szerszenie zbierają słodki sok z dojrzałych i przejrzałych owoców w które się wgryzają oraz nektar kwiatów.
Rozmnażanie: przeobrażenie zupełne. Gniazdo z masy papierowej (spróchniałe drewno i ślina) buduje królowa i składa pierwsze jaja. Zazwyczaj gniazdo znajduje się w pustym pniu drzewa, pod dachami domów, na strychach, w altanach lub w ziemi. Gdy rodzą się pierwsze robotnice to one budują i czyszczą dalej gniazdo i karmią kolejne larwy. Pod koniec lata pojawiają się samce i samice nie uczestniczą w rozbudowywaniu gniazda. Jedyne zadanie samców to zapłodnienie samic. Kopulacja odbywa się na trawie na ziemi lub gałązkach krzewów. Jedna samica może kopulować z kilkoma samcami, a trutnie nie giną po pierwszej kopulacji, jak trutnie pszczoły, tylko mogą kopulować z kolejnymi samicami. Jesienią ginie królowa, robotnice i samce. W osłoniętych miejscach zimują młode, zapłodnione samice, które wiosną zakładają nowe gniazda.
Okres występowania imago: cały rok.
Gniazdo szerszeni może mieć 70 cm wysokości. Gniazdo nigdy nie jest całkowicie zabudowane od dołu. Owady wyrzucają przez ten otwór resztki pokarmu i odchody, które zalegają pod gniazdem.
Szerszenie latają również w nocy. Bardzo mało śpią – wystarczy, że w ciągu nocy przebywają 20-25 razy w bezruchu około pół minuty i mogą fruwać dalej.
Reagują na hałas typu głośne rozmowy, muzyka i wlatują wtedy do oświetlonych pomieszczeń.
Podczas diapałzy matka produkuje w swoim ciele alkohole: glicerol i sorbitol. Dzięki temu nie ulega zamarznięciu nawet przy -30 °C.
Robotnica po wykluciu chowa głowę w komórce, z której się przed chwila wydostała. Podwyższa w ten sposób temperaturę sąsiednim poczwarką. W ciągu 6 minut podnosi temperaturę z 21°C do 31 °C.
Szerszenie żądlą boleśnie. Maja gładkie żądła (w przeciwieństwie do pszczół), które nie pozostają w ludzkim ciele, dzięki temu do rany nie przedostaje się tak dużo jadu ile przy użądleniu pszczoły. Długość żądła mierzy do 3,7 mm. Przechodzi przez ubrania, a nawet obuwie ze skóry. Są mniej agresywne od os. Trutnie nie mają żądeł. Ukąszenia mogą być groźne tylko dla ludzi uczulonych na ich jad. Występuje wtedy spadek ciśnienia krwi, spowolnienie i zatrzymanie pracy serca i ośrodka oddechowego, czego wynikiem może być zgon.